Turizam je privredna grana koja je prilično ekonomski uticala na ruralna područja Srbije.
Seoski turizam obuhvata širok spektar aktivnosti, ne samo odmor, već i druge vrste razonode.
Seoski turizam u Srbiji je industrija u nastajanju i prilično nov izvor prihoda u ruralnim sredinama.
U suštini, u mnogim slučajevima, ne radi se samo o ulasku u igru seoskog turizma, već o spašavanju ruralne infrastrukture od propadanja i apsolutne dominacije života u gradu.
Seoski turizam u Srbiji je u međunarodnoj dobroj poziciji zahvaljujući razvoju ovog sektora u poslednjih petnaest godina.
Samo u Evropi, seoski turizam je porastao za 52% i u poslednjih trideset godina Evropa je postala lider u ovoj industriji.
Srbija je dobro pozicionirana u oblasti ruralne industrije zbog svojih tradicionalnih sela, šuma i planinskih predela.
Seoski turizam u Srbiji
90% teritorije Srbije se smatra ruralnim, sa oko 43% ukupnog stanovništva koje živi na ovim prostorima. Seoski turizam je ojačao u poslednjih petnaest godina, iako njegovi koreni sežu do 70-ih godina prošlog veka.
Srbija je bogata raznim prirodnim atrakcijama, ali i vrlo zapostavljenom infrastrukturom. Sa ratovima na prostoru bivše Jugoslavije tokom 1990-ih, turizam, a kamoli seoski turizam, pali su na minimalan nivo.
Srbija je zemlja bez izlaza na more, čija su glavna turistička ponuda banje, lečilišta i ski centri.
Kao alternativu, seoski turizam nudi mogućnost boravka u seoskoj kući, u kojoj turista može da učestvuje u ruralnom načinu života, okružen istorijom i tradicijom.
U Srbiji postoje tri tipa infrastrukture seoskog turizma:
- Obične seoske kuće
- Etno-kuća – gde su kuća, prateći objekti i oprema koja je povezana sa njom izgrađeni u tradicionalnom tipu narodnog graditeljstva;
- Etno-naselja – kontinuirano naseljeni objekti koji odražavaju tradicionalne stilske načine gradnje.
Uobičajene seoske kuće
Osnovni seoski turizam može imati formu u okviru porodične kuće na selu koja je posvećena privlačenju turista kao sredstva za sticanje drugog izvora prihoda.
Tipična definicija turizma seoskih kuća:
- Kuća namenjena turistima nalazi se na selu
- Potpuno opremljeno kupatilo
- Vlasnici objekta govore strani jezik
- Jedna soba ima ležaj, sa mogućnošću za više ležajeva, kao i poseban ulaz
- Do kuće se lako stiže putem
- Stabilno snabdevanje električnom energijom
Ovaj vid seoskog turizma je najkontinuiraniji i najodrživiji. Vlasnici obično nisu koncentrisani samo na ovaj prihod, već se oslanjaju i na druge izvore.
Ovaj oblik seoskog turizma pruža uvid u seoski život, prirodu i lokalne vrednosti. U Srbiji je registrovano preko 1.000 domaćinstava ovog tipa.
Danas i seoska domaćinstva nude bazene, hidromasažne kade, kablovsku televiziju i bežični internet, a glavne aktivnosti za turiste su planinarenje, lov, ribolov, sport, pravljenje voćnih džemova i konzerviranje povrća koje se može kupiti od vlasnika.
Etno kuće
Etno-kuće podrazumevaju više poljoprivrednih objekata i prateće infrastructure. Štale i šupe tradicionalne i narodnog izgleda, a i same kuće si više vezane za poljoprivredne aktivnosti, stare običaje i tradiciju.
Postoji nekoliko karakteristika etno-kuća i ona može imati oblik koji predstavlja etničku pripadnost srpskih, slovačkih, bugarskih, mađarskih ili drugih domova, koristeći njihove tradicionalne građevinske materijale, npr. trska, drvo, cigla, kamen itd.
Ove etno-kuće se mogu nalaziti u prirodnim rezervatima, pored ribnjaka, radionice za preradu trske, delu muzeja, stočne farme, farme konja itd.
U Vojvodjanskoj opštini Žitište postoji etno-kuća koja predstavlja rumunsku kulturu, sa rumunskom pravoslavnom crkvom, domovima, pušnicama, štalama i starinskim poljoprivrednim mašinama u blizini.
Razne turističke agencije ovaj kompleks uključuju u svoju ponudu i predstavlja atrakciju za školska putovanja.
U selu Kovačica nalazi se etno-kuća koja predstavlja narodnu arhitekturu Slovačkog naroda u Vojvodini. Kovačica je dom naivnih slikara, čiji su radovi deo najvećih galerija na svetu i u kolekcijama španskog kralja Huana Karlosa i norveškog princa Haralda.
Salašarski tip gazdinstava dominira u vojvođanskim opštinama Kanjiža, Novi Sad, Sombor, Bečej i Srbobran, a posebno su čuveni subotički salaši. Salaš je tradicionalni stil kuće koji objedinjuje srpsku, hrvatsku, bunjevačku i mađarsku tradiciju.
Izgrađeni u 19. veku, nalik su na vlastelinske posede, gde njive, pašnjaci i voćnjaci okružuju dvorište. Kuće su građene od blata i organskih materijala, prekrivene slojem gline.
Etno naselja
Izvan redovnih seoskih i etno-kuća, seoski turizam obuhvata širi spektar aktivnosti koje pruža lokalno i seosko stanovništvo. Etno-naselja širom Srbije predstavljaju tradicionalne načine gradnje kuća.
Ova etno-naselja su širom Srbije, a Sirogojno je jedini muzej na otvorenom u Srbiji.
Muzej prikazuje gradnju, unutrašnje uređenje, rad i svakodnevni život porodica koje su živele u planinskim predelima Zlatibora.
Sirogojno je poznato po pletenju teških vunenih čarapa i odeće, a sam kraj je danas poznato turističko odredište i dom brojnih etno-naselja.
Na Mokroj Gori se nalazi etno-naselje Drvengrad koje se nalazi na uskotračnoj pruzi koja povezuje tri planine: Taru, Zlatibor i Šargan. Sam Drvengrad je selo izgrađeno isključivo od drveta koje je namenjeno zaštiti narodne arhitekture ovog kraja.
U selu Koštunići izgrađen je industrijski kompleks za zdravu ishranu i turistički kompleks koji čine etno-kuća „Anđelija Milić”, muzej „Prodanovića magaza” i hotel „Milica i Panajota”. Turistički smeštaj je obezbeđen u seljačkim kućama i u vajatima – malim drvenim kućicama koje izgledaju kao apartmani.
Klasteri seoskog turizma u Srbiji postoje u sledećim regionima: Gornje Podunavlje, Fruška Gora, Banat, Podrinjsko-Valjevske planine, Tara-Zlatibor-Zlatar planine, Stara planina-Kučaj planine, Vlasina i planine Krajište.
Preporučujemo da pročitate:
- Kako zaraditi preko interneta
- Kriptovalute cena
- Najbolji MTS telefoni na rate
- Idealna dijeta za mršavljenje i kako je odabrati?
- Ideje za uređenje dvorišta i terase
- iPhone aplikacije za praćenje tjelesne aktivnosti